Kết Nối Với "Bác Sĩ Của Bạn" Trên Báo Việt Tide
Quai Bị
(tiếp theo)
Bác sĩ Nguyễn Trần Hoàng
(714) 531-7930
www.nguyentranhoang.com
Cách phòng ngừa quai bị
Đầu tiên là chích ngừa.
Đây và thuốc chủng sử dụng virus sống, nên, nói chung, phụ nữ đang có thai, hoặc những ai bị bệnh hay đang dùng các thuốc làm suy yếu hệ thống miễn dịch, không nên chủng thuốc này.
Bệnh nhân bị quai bị đã có thể lây lan bệnh từ 48 tiếng đồng hồ trước khi có triệu chứng, nên thường không cần thiết phải cách ly với những người khác trong gia đình một khi triệu chứng đã xuất hiện. Bởi vì nhiều khả năng là người trong nhà đã tiếp xúc với virus trong khoảng 48 tiếng kể trên rồi.
Các trẻ em bị quai bị thường cần phải nghỉ học đến chín ngày sau khi tuyến nước bọt bị quai bị bắt đầu sưng đau. Hệ thống y tế công cộng địa phương thường sẽ được thông báo để phòng lây lan rộng ra cộng đồng.
Những ai cần chủng ngừa?
Thuốc chủng ngừa quai bị hiện nay được kèm chung với ngừa sởi và rubella (gọi tắt là MMR-Measles Mumps Rubella).
Những người sinh trước năm 1957 có thể được coi như đã có miễn nhiễm (có sức đề kháng) với bệnh.
Những người sinh từ năm 1957 trở về sau, nếu không có chống chỉ định (tức là những tình trạng mà việc chủng thuốc này có thể gây nguy hiểm cho bệnh nhân), nếu chưa từng chủng ngừa các bệnh này, nếu chưa từng bị các bệnh này, hoặc không có xét nghiệm chứng tỏ đã có miễn nhiễm với các bệnh này, thì cần chủng ngừa ít nhất là một mũi.
Một mũi thứ nhì được khuyến cáo trong các trường hợp đặt biệt như đang tiếp xúc với người bị một trong các bệnh này, đã từng chích ngừa với loại thuốc chủng chế tạo bằng virus chết (thuốc hiện tại được chế tạo từ virus sống, đã được làm cho yếu đi), hoặc được chủng ngừa với thuốc không biết là loại nào trong khoảng từ 1963-1967, những nhân viên làm việc trong cơ sở y tế, những người định đi du lịch quốc tế...
Rubella được khuyến cáo cho các phụ nữ không biết rõ mình đã có từng được chủng ngừa rubella hay chưa.
Cho những phụ nữ trong lứa tuổi còn sinh sản được (childbearing age), dù là ở lứa tuổi nào, cũng cần kiểm tra xem cơ thể đã có sức đề kháng với rubella hay chưa, và cố vấn về các dị tật bẩm sinh của các em bé được sinh ra bởi các bà mẹ bị rubella. (Sẽ nói kỹ hơn trong các kỳ khác).
Nhắc lại về các thuốc người lớn có thể cần chủng ngừa
Theo Hội Đồng Cố Vấn Về Chủng Ngừa Hoa Kỳ (Advisory Committee on Immunization Practices –ACIP), cũng đã được chuẩn thuận bởi Hội Các Bác Sĩ Gia Đình Hoa Kỳ (American Academy of Family Physician), Hội Các Bác Sĩ Sản Phụ Khoa Hoa Kỳ (American College of Obstetricians and Gynecologist), và Hội Các Bác Sĩ Hoa Kỳ (American College of Physicians), sau đây là những thuốc chủng đang được khuyến cáo cho người lớn.
- Tetanus, diphtheria, pertussis (Tdap-uốn ván, bạch hầu, ho gà):
- Human papilloma virus (HPV-chủng ngừa ung thư cổ tử cung)
- Measles, mump, rubella (sởi, quai bị, sốt hồng ban rubella)
- Varicella (trái rạ)
- Influenza (cúm -chỉ ngừa cúm chứ không phải ngừa cả cảm và cúm)
- Pneumococcal (polysaccharide-ngừa viêm phổi - chứ không phải lao phổi)
- Hepatitis A (viêm gan do siêu vi trùng viêm gan A)
- Hepatitis B (viêm gan do siêu vi trùng viêm gan B)
- Meningococcal (viêm màng não)
- Zoster (giời leo)
Cần chú ý là hướng dẫn này chỉ cho người lớn, tức là từ 19 tuổi trở lên. Hướng dẫn chủng ngừa cho lứa tuổi dưới 19 tuổi được xếp vào loại chích ngừa cho trẻ em.
Bác sĩ Nguyễn Trần Hoàng
714-531-7930
